uruguay – het ibiza van zuid-amerika

reisavontuur in uruguay – 2006

Over de cultuur in Punta del Este, een strandplaats in het gemoedelijke Uruguay, is mijn reisgids duidelijk: ‘Trek je kleinste bikini aan en doe je duurste zonnebril op. Neem je goede humeur, dansschoenen, geld en attitude mee en je hebt het hier fantastisch’. De toon is gezet. Punte del Este is het Ibiza, ofwel Saint Tropez, van Zuid Amerika. Gelukkig heb ik alle genoemde attributen in mijn rugzak zitten. Eenmaal op de plaats van bestemming blijkt het echter te regenen. Het is bovendien steenkoud en is er geen kip te bekennen. Laat staan hipsters met bikini´s aan en fancy zonnebrillen op. 

cash & cool

Het Ibiza van Uruguay blijkt alleen in de zomer daar wat van weg te hebben, laat de dame in mijn hostel doorschemeren wanneer ik enigszins teleurgesteld incheck. En dat terwijl ik net zo’n zin heb in een mooi feestje. Dat het rustiger is dan verwacht is op zich niet zo gek: het is inmiddels herfst en dus is het hoogseizoen echt voorbij. Dat een pool party met veel coke en champagne er niet in zat voelde ik al aan mijn water toen ik een paar dagen terug de boot nam vanaf Buenos Aires. Het was bepaald geen stralend weer en ik moest alle zeilen bijzetten om een beetje zomergevoel te krijgen. Gelukkig doet een bril met roze glazen een boel.

De stad ruikt naar ‘cash & cool’, zo lees ik op internet de week voordat ik er ben. Zonder het mooie weer (en dus hippe bikini’s en designer zonnebrillen) is er echter niets dat mij hieraan doet denken  wanneer ik met de bus arriveer op het troosteloze station van Punta del Este. Het regent inmiddels pijpenstelen. Geen roze bril die daar nog iets van kan maken.

exclusieve jachten

Ondertussen is de vergelijking met Saint Tropez en Ibiza er natuurlijk niet voor niet. Zo kost het een vermogen om hier een appartement te kopen en worden de haves & have-not’s krampachtig uit elkaar gehouden in deze exclusieve Uruguayaanse kuststad. Sinds rijke Argentijnse en Uruguayaanse vakantiegangers dit (normaal gesproken) zonovergoten schiereiland in het begin van de twintigste eeuw ontdekten, heeft de stad een reputatie als speelplaats voor de elite. Jachten van miljoenen dollars staan in de zomer schijnbaar zij aan zij geparkeerd in de jachthaven van Punta del Este. Cruiseschepen dobberen aan er de horizon.

Het ‘Saint Tropez van Zuid-Amerika’ is hoe makelaars de stad graag labelen. Ik heb de plaatjes ervan gezien en probeer het me in te beelden terwijl de regen met bakken naar beneden komt. De luxueuze wolkenkrabbers vormen het levende bewijs van de makelaarsbelofte. Het is ook niet voor niets dat de Formule E, Formule 1 met accu-motoren, hier een wereldwijde racebestemming heeft. Beroemdheden komen hier nu eenmaal graag. En in hun kielzog komen de bankiers en politici, impresario’s en power-brokers mee.

huur van vijf cijfers

Het heeft de veilinghuizen Christie’s en Sotheby’s overtuigd om de afgelopen jaren lokale kantoren op te zetten. De maandelijkse (vakantie)huur kan hier gemakkelijk in vijf cijfers lopen tijdens het hoogseizoen. En dan heb ik het over prijzen in Amerikaanse dollars, niet in lokale pesos. Dat hoogseizoen duurt net als in Nederland slechts een paar weken, in de zomervakantie van Uruguay  die in december en januari plaatsvindt.

In Punta del Este wordt direct duidelijk hoe goed het gaat met Uruguay als land. Dit is het showpaardje van het land, vol extreme huizen aan zee, jachthavens, glimmende wolkenkrabbers, dure hotels en hippe bars en restaurants. Het is een van de meest glamoureuze steden in Zuid-Amerika, maar ook een van de duurste.

gênante vluchtmomenten

Omdat er verder geen kip te bekennen is in het Ibiza van Zuid-Amerika (op zich best bijzonder), deel ik mijn leed vooral met mijzelf. Met mijn ziel onder mijn arm. Sterker nog: de enige persoon die ik sinds mijn vertrek uit Nederland – inmiddels drie dagen terug – heb gesproken is de man die naast mij zat in het vliegtuig van Atlanta naar Buenos Aires. Ik val die nacht weliswaar tot drie keer toe in slaap op zijn schouder (hoe gênant), maar heb tot op dat moment nog geen woord met hem gewisseld. Zoals zo vaak het geval is in een vliegtuig, doen we dat pas de volgende ochtend wanneer we al bijna op de plaats van bestemming zijn. Hij blijkt 44 jaar oud te zijn en als tandarts werkzaam te zijn. Zo te zien is hij goed in zijn vak, want een groot deel van zijn patiënten woont in de Verenigde Staten – waar hij dan ook de afgelopen dagen even op bezoek was.

Hij woont in Rosario, een van de mooiste stadjes van Argentinië gelegen aan het strand op drie uur rijden van BA. Hij heeft een buitenhuis (en tweede praktijk) in het Lake District van Patagonië. Hij biedt aan zijn telefoonnummer op te schrijven. Mocht ik ooit in de problemen zitten dan kan ik hem bellen, zo geeft hij aan. Hij wil gelukkig verder niets van me, ook al biedt hij zelfs zijn huis aan als potentiële plek om te overnachten. Nadat we het vliegtuig uitgestapt zijn, zeggen we elkaar gedag en moet ik het zonder mijn mecenas doen.

klein en overzichtelijk

Terwijl de stad Buenos Aires lokt, besluit ik niet te blijven en in plaats daarvan eerst te gaan reizen. Mijn doel van vandaag is Uruguay. Dat klinkt ver weg, maar blijkt slechts een boottocht van BA vandaan. Ik neem een taxi naar de haven, waar ik een schip op spring dat naar Colonia vaart, een van de mooiste plaatsjes van Uruguay.

Een paar uur later ben ik al op de plaats van bestemming. Alles is er klein en overzichtelijk, met pittoreske huisjes en veel ateliers en (dus) kunstenaars. De mensen hier hebben het economisch echt niet fantastisch, maar zijn heel positief ingesteld en dat merk je gelijk. Iedereen wil gewoon zijn brood verdienen op een eerlijke manier, verder heeft men weinig nodig. Dit is een fijn volkje, dat merk je direct.

cocktails in spe

Die avond neem ik de bus naar hoofdstad Montevideo, een rit van twee en een half uur vanaf Colonia. Tegen de tijd dat ik gedoucht ben (eindelijk!) en een bed heb geregeld in het ijskoude hostel waar ik die nacht slaap, ben ik eigenlijk alleen nog maar toe aan slapen. Maar mijn honger wint het van mijn slaap en dus ga ik toch nog even de stad in. Uit eten gaan blijkt hier leuk, lekker en goedkoop te zijn. Roken is er sinds dit jaar verboden, zodat ik ook aan die onhebbelijke gewoonte niet kan toegeven

Ik slaap wonderbaarlijk goed deze eerste nacht, ondanks mijn stapelbed en het feit dat ik mijn kamer deel met nog een aantal anderen. Door mijn jetlag ben ik de volgende morgen echter net iets te vroeg alweer wakker. In een gezellig foldertje zie ik fijne plaatjes van Punta del Este, die mij doen geloven dat ik daar naartoe wil. Ik kom er toch langs op weg naar Brazilië. Dat die cocktails op het plaatje ongetwijfeld net iets lekkerder smaken op een terras met mooi weer dan in de regen ergens binnen, druk ik even weg in mijn gedachten.

shanti shanti

Eerst maar eens een beetje rond cruisen in Montevideo, volgens zeggen de meest relaxte hoofdstad van Zuid-Amerika. Ergens klopt dat wel een beetje. Niemand heeft haast, alles gaat hier Shanti Shanti. Dat is dus niet alleen voorbehouden aan mensen in India. De locals zijn aardig, net als in Colonia. Er is veel groen in de stad te vinden en het is er over het algemeen rustig en chill. Na een paar uurtjes rondwandelen, terrasjes doen, lunchen en kletsen met locals ben ik echter wel klaar met Montevideo. Het is tijd voor die lekkere cocktail op het plaatje van de folder. Op naar Punte del Este.

Die cocktail is er uiteindelijk nooit van gekomen. Daarvoor heb ik het te koud in mijn zomerse jurkje met niets meer dan een legging eronder. Het is eerder weer voor glühwein of warme chocolademelk, maar dat kennen ze hier niet.  Dan maar een andere outfit aantrekken en op die manier weer warm worden. Ik wissel mijn zomerse jurkje dan ook vrij snel in voor een dikke jeans, drie truien en een jas. Warm blijven is in de behoeftepiramide van Maslov nu eenmaal een net iets belangrijkere (en vooral meer primaire) behoefte dan rond flaneren in een leuk jurkje.

vrijheid voor locals

Gelukkig zijn ook de locals hier heel aardig. Doordat er vrijwel geen toeristen zijn, kom ik al snel in gesprek met inwoners van Punta del Este, die ongetwijfeld blij zijn dat ze hun schiereiland weer even voor zichzelf hebben en niet hoeven te delen met duizenden hipsters, patsers en party people.

Daarnaast werk ik wederom een geweldige maaltijd naar binnen – een van de goede dingen des leven hier. Voor het eerst in tijden eet ik dan ook enorm uitgebreid in mijn eentje aan een tafeltje, zonder me daar raar of rot over te voelen. Alleen eten vond ik tot nu toe altijd de grootste uitdaging aan alleen reizen. Gelukkig is een strandwandeling altijd heerlijk, of het nou hoogzomer of herfstachtig weer is en of je nu alleen bent of met iemand samen. De wind om je oren en de geur van de zee doen hoe dan ook goed.

kers op de slagroomtaart

Mijn moment van de dag komt einde middag, wanneer er eindelijk een zonnetje verschijnt en ik een glimp opvang van het schiereiland in volle glorie. Dit is hoe het er in de zomer uit zal zien, maar dan gevuld met heel veel mensen. Voor me ligt het strand en staan een aantal mooie palmbomen. In de verte zie ik jachten liggen, die de associatie compleet maken. De boten zijn weliswaar minuscuul vergeleken met de miljoenenjachten die hier zomers aanmeren, maar toch: voor mij zijn ze op dit moment de kers op de slagroomtaart. Ik heb opeens zin om toch nog die cocktail te bestellen. Maar in plaats daarvan reken ik af en neem een taxi naar het busstation.

Ik heb besloten om door te reizen naar een plek die iets meer leven vertoont en pak de nachtbus pak naar Porto Alegre, een kustplaats in Zuid-Brazilië die letterlijk vertaald ‘vrolijke haven’ betekent. Dat komt mooi uit, want na een dag als vandaag kan ik wel wat vrolijkheid gebruiken. Ook al is het geen garantie voor vrolijk weer, ik word al blij van de gedachte dat ik in ieder geval morgen wakker word op een andere plek, waar misschien wel een fijne sfeer hangt.

business class bussen

Punta del Este mag zich dan meer lenen voor helikopters en jachten, mijn ultieme vervoermiddel is hier gewoon de nachtbus. Ik mag me dan in een tweede wereldland bevinden, de bussen hier zijn luxer dan waar ook ter wereld. Je betaalt er weliswaar dik voor en hebt daarin weinig keuze: dit zijn nu eenmaal de enige lange afstandsbussen die het land heeft. Maar dan heb je ook wat. Mijn stoel heeft de afmeting van een business class vliegtuigstoel, compleet met voetsteun en rugleuning die bijna plat kan. Mijn  bed is er niets bij. Ik krijg daarnaast ook nog een fleecedeken, een glaasje bubbels en een bord met lekker eten, dat door een aardige steward geserveerd wordt in de bus. Wat een weelde en verwennerij.

De goede nachtbussen zijn een duidelijk pluspunt van reizen in dit deel van Zuid-Amerika. De afmetingen en afstanden zijn weliswaar enorm, maar het reizen is comfortabel en veilig. Je stapt in, valt in slaap en wordt wakker wanneer je op je plaats van bestemming bent. Zo simpel kan reizen zijn. Laat de gemiddelde toerist in Punta del Este maar blij worden van een limousine, ik word intens gelukkig van deze bus. Ik slaap die nacht dan ook als een roos en moet de volgende ochtend door de chauffeur worden wakker gemaakt omdat we er al zijn. Zeg nou zelf: daar kan toch geen jacht tegenop?